Het is Koninginnedag 1966, koningin Juliana viert haar 57^e verjaardag. Je zit in militaire dienst en bent met het 43^e Tankbataljon op oefening in Bergen, Duitsland. Het is een zonovergoten zaterdag en de temperatuur is meer dan aangenaam. Onze bataljonscommandant, luitenant-kolonel C.A. Heshusius (1) heeft wel een heel bijzondere invulling bedacht voor deze feestelijke dag. Met al de officieren van het 43^e Tankbataljon gaan we naar Hitzacker (2), op bezoek bij de moeder van Prins Claus, mevrouw Gosta von Amsberg-Freiin (3). Enige weken geleden is luitenant Alexander Quarles van Ufford (4) als kwartiermaker erop uit gestuurd om ervoor te zorgen dat we welkom zijn in het woonhuis van haar en van haar broer Julius Freiherr von der Bussche-Haddenhausen. En als je een dergelijk verzoek van een adellijke officier van de Cavalerie krijgt, ben je natuurlijk van harte welkom!

En zo gaan we op die stralende Koninginnedag op pad. De lagere officiersrangen in een open munga en de hogere rangen in een gesloten bestelbusje. Met dit prachtige weer is het geen straf om in een ‘cabriolet’ te zitten. Nee, een tomtom bestond toen nog niet, evenmin als een mobiele telefoon. Wel hebben we in die tijd een communicatieradio in de jeep, ter grootte van een passagiersplaats.
 

 
Het is kort na het huwelijk van Beatrix en Claus: het echtpaar is gisteren teruggekeerd van hun huwelijksreis naar Mexico.

Terwijl Hare Majesteit en haar familie, waaronder de jonggehuwden op het bordes van paleis Soestdijk staan, ontvangt de schoonmoeder van Prinses Beatrix ons en staan wij binnen de kortste keren op het bordes van het prachtige landhuis om daar een groepsfoto te maken van het gezelschap. Op de groepsfoto zien we natuurlijk mevrouw Von Amsberg en haar broer Julius, die als getuige bij het huwelijk van het prinselijk paar bekend is geworden en op de tv ‘Onkel Julius’ werd genoemd. Veel officieren waren ook als leden van het cordon in de straten in Amsterdam aanwezig. Sommigen daarvan ontvingen daarvoor (na een loting) de huwelijksmedaille van het getrouwde paar en tonen die nu met trots op hun uniform.

We zien natuurlijk ook de bataljonscommandant, overste Heshusius en niet ver van hem vandaan baron van Sytzama, nazaat van de oprichter van het regiment, samen met zijn echtgenote. Bij alle belangrijke gebeurtenissen zijn zij van de partij.
 

 

Ook bij ons is de aalmoezenier, die alleen met oefeningen het bataljon vergezelt, aalmoezenier Le Rütte. Ik ken hem, want hij komt uit hetzelfde dorp als ik. Voordat we naar Duitsland vertrokken heeft hij ons heel trots laten kennismaken met zijn nieuwste aanwinst: een Daf personenauto met het ‘pientere pookje’. Toch weer een heel andere auto dan de eend van cornet Nico Brenninkmeijer, die een wat paniekerige vering had, als we daar met z’n vieren in zaten.
 

 
Na de ontvangst in het landhuis neemt ‘Onkel Julius’, ooit burgemeester van het idyllische stadje ons mee naar de Weinberg, een langs de Elbe gelegen heuvelrug, van waaruit we een mooi zicht hebben op de plaatsje. Waar we ook zicht op hebben is op de overzijde van de Elbe, destijds de grens met het communistische Oost-Duitsland. We zien de wachttorens en we zien dat onze aanwezigheid niet onopgemerkt blijft. Er is een verhoogde activiteit aan de andere zijde van de grens waar te nemen. ‘Wat moeten al die militairen daar opeens?’ Het is nog Koude Oorlog en Die Wende is nog ver van ons.

In de diepte zien we het plaatsje Hitzacker liggen en we kunnen ons voorstellen dat het dorp af en toe het slachtoffer is van een buiten de oevers getreden Elbe.
 

 
Na deze rondleiding beginnen we aan de terugtocht, Hitzacker is niet naast de deur. Het ligt zo’n 100 kilometer van Bergen vandaan. We hebben alle lof voor de moeder van Prins Claus en haar broer, je zult maar even 30 officieren op je dak krijgen!

Thuis ontwikkel ik de foto’s die ik gemaakt heb, druk ze af en breng ze langs bij Rob van Schaik (5). Hij vroeg me om een foto te maken op het moment dat hij naast Onkel Julius loopt.

Het is een van mijn laatste activiteiten in militaire dienst. Binnenkort ‘zwaai ik af’. En het voorbije bezoek is zeker een zeer gedenkwaardige herinnering aan die diensttijd.

1. Carel Albert Heshusius, Den Haag 29 april 1916 – 22 januari 2005. Zie internet voor diens vele publicaties
2. Gemeente in de Duitse deelstaat Nedersaksen. Hitzacker telt 4.951 inwoners (2018)
3. Gosta von Amsberg-Freiin, geboren baronesse Von dem Bussche-Haddenhausen 26-01-1902 / 13-06-1996 Hitzacker
4. A.W.Chr. Jonkheer Quarles van Ufford, reserve ritmeester der Cavalerie, + 5 juli 2001
5. mr. R.H.J. van Schaik, burgemeester, o.a. van Waalwijk (1991-2001)